Kees Jan Rameau

Voor Eneco’s bestuurslid Kees-Jan Rameau is Natuurlijk Leiderschap: jezelf in dienst stellen van een groter geheel, te worden hoe je bedoeld was, en goed voor jezelf en anderen te zorgen.

“Ik heb een holistische kijk op leiderschap, vanuit het besef dat alle dingen met elkaar samenhangen. Onze hele aarde is één ecosysteem, en wij zijn daar onderdeel van. In mijn ogen kun je nooit succesvol zijn met je organisatie als het totale systeem daardoor slechter af is. Waar ik anderen in wil inspireren, is om jezelf in dienst te stellen van een hoger doel. Dat maakt veel energie los. Het begint met een inspirerende missie, het ‘waarom’. Ik zou zelf nooit zo hard kunnen werken voor bijvoorbeeld een tandpastadopjesfabriek. Mensen werken bij Eneco omdat ze een verschil willen maken op het gebied van duurzaamheid.”

Zing zoals je gebekt bent

“Het tweede aspect van Natuurlijk Leiderschap is dat je een stijl hebt die bij jezelf past. Ik vind het belangrijk dat er geen kloof is tussen hoe je bent als nie- mand je ziet, en hoe je bent op je werk. Elk vogeltje moet gewoon zingen zoals het gebekt is. Veel ligt al in je persoon vast als je geboren wordt, maar daarna wordt er tijdens je opvoeding van alles over je uitgesmeerd, je leert je te conformeren. Als je ouder wordt, moet je al die lagen eraf zien te krabben, zodat je van je af kunt schudden wat niet bij je past. Dat noem ik de ‘lange weg naar authenticiteit’, waarvoor elk mens zelf verantwoordelijk is, maar zeker een leider. Tot op zekere hoogte is leiderschap ook een afkijkkunstje. Ik heb geleerd dat er veel verschillende wegen naar Rome zijn, en dat je van daaruit op zoek kunt gaan naar wat bij je past. Het is een beetje als afkijken bij een proefwerk, waarbij je alleen de antwoorden overschrijft die je aanspreken."

Op tijd uitloggen

“Het derde aspect van Natuurlijk Leiderschap is voor mij letterlijk de natuur. Ik ga de natuur in om verbinding te voelen, zodat ik in alle hectiek rustig en helder kan blijven. Hoe drukker het wordt, hoe vaker ik ga hardlopen. En ik mediteer bijna elke ochtend om mijn gedachten even uit te zetten; ook dat helpt om de dag helder tegemoet te treden. Je primaire rol als leider is altijd zelf overeind te blijven, ook in zware periodes. Dat klinkt egoïstisch, maar als jij niet overeind blijft, dan kan je ook niets meer betekenen voor anderen. Zorg dus dat je mentale ruimte over hebt, voor als er iets gebeurt of als er gedoe ontstaat. Mijn lijf vertelt me als ik tegen mijn grenzen aanloop, en ik weet dat ik die signalen serieus moet nemen. Dus zeg ik soms: Het is genoeg geweest voor vandaag. Nu eerst hardlopen of de natuur in. Even ‘uitloggen’ van mijn werk.”

In gesprek over het waarom

“Ik heb met vallen en opstaan geleerd dat ik het niet allemaal zelf hoef te doen. Als leider kun je er bijna ongelimiteerd verantwoordelijkheden bij hebben, mits je de goede mensen om je heen verzamelt bij wie je die kunt neerleggen. Mensen die het prettig vinden om de lat hoog te leggen en om de ruimte te krijgen. Dat betekent dat ik niet stuur op micromanagement, maar veel met hen in gesprek ga over het ‘waarom’ van leiderschap en over hun persoonlijke vraagstukken.